Deprem Sonrasında Beslenme Nasıl Olmalıdır?
Deprem, birçoğumuzun en korktuğu doğa olaylarından biridir. Özellikle son dönemlerde gerçekleşen Kahramanmaraş depreminden sonra gözlerin İstanbul depremine çevrilmesi bu korkuyu artıran etmenlerden biri olmuştur. Olası beklenen İstanbul depreminden önce Bursa’da gerçekleşen deprem birçok kişiyi bazı soruları araştırmaya itmiştir. Bu sorular; deprem sonrası nasıl beslenmeliyim? Deprem sonrasında ne gibi problemler yaşanır? Crush Sendromu Nedir? Gelin sizlere bu soruların yanıtı verelim.
Yaşanan Bursa depremi sonrası kafada kalan bu soru işaretlerine yanıt olarak deprem sonrasında yaşanan bazı olumsuz durumlarla yazımıza başlamak istiyorum. Deprem sonrasında özellikle temiz gıdaya ve suya erişim oldukça zorlaşmaktadır. Yaşanan deprem sonrasında yollarda meydana gelen kazalar ulaşımı sıkıntıya sokmakta ve dolayısıyla gıdanın erişimini de bu sebeple zorlaştırmaktadır. Bu süreçte sıcak çorbaların, suların, sıcak yemeklerin tüketilmesi oldukça önemlidir. Yalnızca afet sonrası beslenme değil aynı zamanda bazı hastalığı olan bireyler için de beslenme büyük önem arz etmektedir. Çölyak hastası olan bireyler için, besin alerjisi olan bireyler için veya metabolizma hastalıklarından birine sahip olan bireyler için özel beslenme programları gerekmektedir. Bu süreçte bunların sağlanması oldukça zorlaşmaktadır. Deprem öncesi alınacak önlem bizler için büyük önem arz eder. Bu nedenle deprem öncesinde ihtiyaçlarımıza uygun deprem çantası hazırlamak sürecin sonrasını bizler için biraz da olsa kolaylaştırır.
Crush sendromu nedir? Crush sendromunda nasıl beslenmeli? Crush sendromu, deprem sonrasında enkaz altında kalan bireylerde kas zedelenmesi sonucu oluşan bir sendromdur. Kelimenin tam anlamıyla “ezilme” demektir. Crush sendromundan kaynaklı bazı mineral dengesizlikleri ve bunun sonucunda böbrek hasarı meydana gelmektedir. Bu nedenle özellikle enkazdan yeni çıkmış bir bireye su, meyve suyu bilinçsiz bir şekilde verilmemelidir. Sağlık ekiplerinin gelmesi beklenmeli ve gelene kadar bir şey verilmemelidir. Crush sendromu depremlerde ölüme neden olan sebeplerden biridir özellikle enkazdan çıkan bireylere sağlık ekibinin talimatı ile potasyum içermeyen damar içi sıvılar verilir.
Deprem sonrasında meydana gelen bir diğer olumsuzluk ise bireylerde uzun süre açlıktan veya yetersiz beslenmekten kaynaklı bir anda fazla beslenme ile ortaya çıkan refeeding sendromudur. Bu konuda kesinlikle bilinçli olunmalı ve enkazdan çıkan bireye bir şey yedirilip içirilmemelidir. Özellikle uzun süre beslenmemiş veya yetersiz beslenmiş bireylerin bir anda normal beslenmeye geçmesi ile birlikte kalp problemleri, kalp krizi, organ sistemlerinde bozukluklar meydana gelebilir ve hasta kaybedilebilir. Bu konuda mutlaka dikkatli ve bilinçli olunmalıdır. Peki deprem sonrası beslenme nasıl olmalı? Deprem sonrasında ilk günlerde besine erişim zor olduğundan çabuk yapılacak, kolay bozulmayacak besinler tercih edilmelidir. Çorba, su, makarna, bisküvi, pirinç, yoğurt gibi besinler tercih edilebilir. Sonraki aşamalarda ise uzun vadede özellikle çocuklar için süt, yoğurt, zengin içerikli çorbalar hazırlanmalıdır. Bireylere bu süreçte diyare, malnütrisyon durumlarına karşı mutlaka uygun bir beslenme programı oluşturulmalı, besin hijyeni göz önünde bulundurulmalıdır. Deprem bizlerde oldukça derin yaralar bırakan bir doğal afettir. Bu süreçte sağlığımız mutlaka göz ardı edilmemeli, öncesinde önlemler alınmalı ve sonrasında yaşama tutunmak açısından gerekli hazırlıklar yapılmalıdır. Sağlıkla kalın..
Dyt. Kübra Yetkin
