Mükemmelliyetçi olduğumu nasıl anlarım? Mükemmelliyetçiliğin sebepleri nelerdir? Neden her şeyin mükemmel olmasını istiyorum? Mükemmelliyetçilik neden olur?
Mükemmeliyetçilik, bir kişinin belirlediği yüksek standartlara ulaşmak için sürekli bir çaba göstermesidir. Bu kusursuzluk arayışı, kişinin endişeli ve gergin hissetmesine neden olabilir; ancak bu duruma rağmen, hatta kendine zarar vermesine rağmen, kişi ulaşılamaz standartlar için çabalamaya devam eder.
Mükemmeliyetçilik sadece iş hayatında değil, pek çok alanda yaygın olarak görülebilir. İş, okul, sosyal ilişkiler, spor, kişisel bakım gibi herhangi bir alanda mükemmeliyetçi olmak mümkündür. Ancak, kişinin öz saygısını sadece bu standartlara bağlaması ve kendi standartlarını karşılayamadığında eleştirel bir iç sesin aktive olması, mükemmeliyetçiliğin zararlı olduğunu gösterebilir.
Mükemmeliyetçilik belirtileri arasında gerçekçi olmayan standartlar belirleme, hata yapma ve başarısız olma korkusu, sürekli öz eleştiri yapma, görevleri sürekli erteleyip karar vermekte güçlük çekme gibi davranışlar yer alır. Bu durumlar fiziksel sorunlarla da ilişkilendirilebilir, örneğin gerginlik, baş ağrısı, uykusuzluk gibi.
Ancak her başarıyı göz ardı ederek kendinizi kazanamayacağınız bir duruma sürüklememelisiniz. Mükemmeliyetçilik genellikle olumsuzluklara odaklanma eğilimindedir. Başarıları görmezden gelirken, başarısızlıkları abartma eğilimindedirler. Bu durum, kişinin sürekli kontrol etme, işleri erteleyip kaçınma, detaylara takılma gibi davranışlar sergilemesine neden olabilir.
Mükemmeliyetçilik genetik, çevresel ve psikolojik faktörlerin bir kombinasyonuyla ortaya çıkabilir. Ailede başarı odaklı bir ortam, kültürel beklentiler, kişilik özellikleri gibi birçok faktör mükemmeliyetçiliği etkileyebilir. Düşük benlik saygısı ve yargılanma korkusu da mükemmeliyetçilik eğilimini artırabilir.
Ancak mükemmeliyetçilik bir hastalık değildir, ancak kişinin işlevselliğini, mutluluğunu veya ruh sağlığını olumsuz yönde etkileyebilir. Olumlu mükemmeliyetçilik, yüksek standartları esnek bir şekilde belirleyip bu standartlara ulaşmak için dengeli bir çaba göstermeyi içerirken, zararlı mükemmeliyetçilikte kişi sürekli olarak aşırı yüksek standartlar peşinde koşar ve bu durum yaşam kalitesini düşürebilir.
Mükemmeliyetçiliğin etkileri arasında anksiyete, depresyon, beslenme bozuklukları gibi psikolojik sorunlar bulunabilir. Mükemmeliyetçilik ayrıca ertelemeye ve kaçınmaya da neden olabilir. Ancak bu kısır döngüleri kırmak mümkündür, psikolojik destek alarak iç sesinizi olumlu yönde değiştirebilir ve daha mutlu bir yaşam sürdürebilirsiniz. Online terapi süreçleriniz için bizimle iletişime geçebilirsiniz. https://www.saglikla.com.tr/iletisim Sağlıkla kalın.
Psk. Sabiha Gökçen Saygılı
